Hiç karşılıksız bir aşkınız oldu mu bilmiyorum. Siz deliler gibi severken ve ona doğru koşarken; onun size tek adım dahi atmadığı… Ya da şartların elvermeyip kavuşmanızın imkansız olduğu… Buna dünyanın renklerini usul usul yitirmesi de diyebiliriz.

Werther, yaşadığı yerden bir sebeple ayrılmış, bir başka yerde yaşamaya başlamıştır. Bu yerde ilk zamanlar mutlu ve huzurludur. Ama mutluluk ve huzur çok uzun sürmeyecektir. Werther, bir gün kaderin bir cilvesi sonucu Charlotte’u tanır. Ki o günden sonra artık hiçbir şey eskisi gibi olmayacaktır. Werther, Charlotte’a aşık olmuştur. Bu aşk onu yavaş yavaş tüketecektir. Çünkü Charlotte, Albert adında bir adamın nişanlısıdır.

Romanın büyük kısmı Werther’in dostu Wilhelm’e yazdığı mektuplardan oluşuyor. Bu mektuplar için Werther’in acılarının bir çeşit güncesi de diyebiliriz. Bir yerde mektuplar kesilince ulaşılabilen bilgiler toparlanıp roman tamamlanıyor.

Kitap boyunca aşka, hayata ve ölüme dair birtakım tespitler karşımıza çıkıyor. Kahramanın kaleminden dökülen bu satırlar okuyucuyu zaman zaman sarsıyor. Mesela ne zaman ki “İnsanın mutluluğuna sebep olanın, insanı aynı zamanda yok etmesi kader midir?” (sayfa 60) sorusuyla karşı karşıya kalıyoruz; o zaman bir an duraklayıp da yutkunmadan yola devam edemiyoruz.

Belki bu noktada Goethe ile ilgili bir anekdot paylaşmamız gerekiyor: Goethe 1970’li yıllarda bir arkadaşının nişanlısına aşık olmuştur. Bu bilgi göz önünde bulundurulursa Alman edebiyatın güzide eserlerinden olan bu romanda Goethe’nin kendi yaşamından izlere de denk geleceğimiz yadsınamaz.

Ben hep şöyle düşünürüm: Kendimizden bir parça bulduğumuz kitapları daha çok severiz. Bu kitabı da yazının ilk paragrafındaki duyguları yaşayan arkadaşlar için bilhassa tavsiye ediyorum. Elbette diğerleri de okuyabilir.

Her zamanki gibi son söz niyetine kitabımızdan bir pasajı sizinle paylaşalım: “… saatler gecenin on ikisini vuruyor. Kısmetimiz böyleymiş. Allah’a emanet ol Charlotte! Ah Charlotte! Allahaısmarladık…” (sayfa 143)

*Goethe(2008). Genç Werther’in Istırapları, Lacivert Yayıncılık, İstanbul. (Çevirmen: Melih Küçük)